|
In onderzoek valt op dat kinderen zich eerder weinig herinneren van de scheiding op zich. Ze zoeken wel naar de reden van de scheiding, maar ze geven geen uitgebreid verslag van hun gevoelens over de scheiding. Ze hebben immers niet de ervaring dat ze er toe deden in die beslissing. Kinderen zeggen dat ouders hen iets aandoen door te scheiden. Ze vinden scheiden fundamenteel geen rekening houden met hen.
Als onderzoekers kinderen vragen waarom hun ouders scheiden en wat zij daarvan vinden? dan vertellen sommige kinderen vooral over hoe ze de scheiding overleven, hoe ze met emoties omgaan of zelfs over persoonlijke groei. In de verhalen van andere kinderen zitten elementen van hoop verweven met verwijten, benadeling, eenzaamheid, onbeschrijfelijke pijn, verwarring, terugtrekking. Natuurlijk is het verhaal dat een kind vertelt aan een onderzoeker anders dan het verhaal dat een kind aan een vriend of aan oma vertelt.
Hoe maken kinderen een verhaal over scheiding? Al babbelend maken oma en het kind, de vriend en het kind een verklaring. Zo ontstaat ook tussen ouders en kind een uitleg over de scheiding.
Ze brengen een aantal elementen van hun leven samen. Hun verhaal over de scheiding bestaat uit gedachten en gevoelens van vroeger en nu, actuele gebeurtenissen, herinneringen, onzekerheden en hoop en verwachtingen over de toekomst en... gaten in kennis en begrip. Verhalen van kinderen veranderen als de omstandigheden veranderen, als ze opgroeien, als de ouders nieuwe partners krijgen, als ze een halfzus of -broer krijgen.
Weten of aanvoelen dat je ouders gaan scheiden, is iets anders dan 'weten waarom'. Er bestaan vele redenen waarom mensen scheiden. Vader en moeder hebben dikwijls een verschillende reden.
Het kind proberen overtuigen van de waarheid van een van beiden, kan het kind in verwarring brengen en onder druk zetten om partij te kiezen. Als een kind 'weet waarom' ontdekt het dat wat echt en onecht, waar en onwaar is, niet vast ligt. 'De waarheid' verandert naargelang het kind door de ogen van moeder of vader kijkt, of door de ogen van oma langs moederskant of langs vaderskant kijkt...
'Weten waarom' gaat over het samen zoeken en maken van een uitleg die een 'leefbare', 'echte' werkelijkheid op de voorgrond plaatst. Welke uitleg geeft aan het kind een betekenis die zijn wereld leefbaar maakt? Welke verklaring helpt het kind met toekomstige gebeurtenissen om te gaan, en toekomstige hindernissen te overwinnen? Welke uitleg helpt het kind vooruit?
|