De appelsien

Er is maar één appelsien in huis. U wil allebei deze appelsien.
 
Scenario 1
 
U zegt dat u recht hebt op deze appelsien, omdat u de appelsien gekocht hebt. De andere ouder heeft als standpunt dat hij recht heeft op deze appelsien, omdat hij de laatste dagen veel meer appelsienen at dan u zelf. U verstevigt elk uw eigen standpunt, met meerdere argumenten die aantonen waarom u recht hebt op die appelsien. Uiteindelijk komt u tot de meest rechtvaardige oplossing. U krijgt elk de helft van de appelsien. U kijkt beiden sip, want u verliest elk de helft van de appelsien. Toch aanvaardt u het compromis, omdat u elk evenveel verliest.
 
Scenario 2
 
In de loop van de discussie vraagt u aan de andere ouder wat hij eigenlijk met die appelsien van plan is. De andere ouder wil een cake bakken en heeft de schil nodig. U wil een cocktail maken en heeft het sap nodig. U hebt geluk. Uw wensen blijken onmiddellijk verenigbaar. U bent beiden uiterst tevreden met de oplossing. De andere ouder krijgt de volledige schil. U krijgt alle sap. Beiden winnen alles. De oplossing vervult uw verenigbare wensen.
 
Wat is het verschil?
 
Het eerste scenario leidt naar een compromisoplossing. U krijgt elk de helft van de appelsien waarbij u evenveel verliest. U verliest de helft van het sap, de andere ouder de helft van de schil. Uw overeenkomst is het resultaat van een discussie over standpunten: Wie heeft het meest recht op? Wiens standpunt is het meest redelijk? Wie kan zijn standpunt het best verdedigen?
 
Het tweede scenario levert winst op voor beiden. U hebt als onverzoenbaar standpunt dat u elk de volledige appelsien eist. U verbreedt de onderhandelingsruimte door wederzijdse wensen te verkennen. Dan wordt zichtbaar dat u een cocktail wil maken, en de andere ouder een cake wil maken. Dit zijn twee verschillende, maar verzoenbare wensen. Een voor beiden bevredigende oplossing is dat u het sap en de andere ouder de schil krijgt. Uw overeenkomst is het resultaat van een zoektocht naar bekommernissen: Wie wil wat in de toekomst? Kunnen wij zelf een oplossing bedenken die onze wensen vervult?